Эс алуу учурунда ата-энелер балдарына газдалган суусундуктарды сатып беришкенин байкасаңыз болот. Бирок, бул суусундуктар баланын организмине гана эмес, чоң кишиге да зыяндуу экендигин бардык эле ата-энелер билишпейт.
Жайдын канчалык ысык болоорун баары жакшы билишет. Көчөгө чыкканда суу ичип алышыңыз керек.
Суроо туулат - эгер суусаган болсоңуз, кандай суусундукту ичип, өзүңүзгө зыян келтирбейсиз? Ар кандай суусундуктардын болушунан улам, адамдар кандай ойлорду эрксизден ойлонушат - жана алардын кайсынысы суусаганын кандырат жана ошол эле учурда балдар үчүн пайдалуу болот. Эс алуу учурунда ата-энелер балдарына газдалган суусундуктарды сатып беришкенин байкасаңыз болот. Бирок дагы деле болсо, кээ бир ата-энелер балдарга бул суусундуктар баланын организмине гана эмес, чоң кишиге да зыяндуу экендигин түшүндүрүп жатышат.
Анан кийинки суроо дароо туулат: эмне үчүн чоңдор бул суусундуктарды балдарга сатып алышат. Чындыгында эле чоңдор балдарына "душман" болуп атабы? Анын үстүнө, бул суусундуктар балдарга ушунчалык жагат. Суусундуктарга боёктор жана консерванттар кошулат, ошондуктан көптөгөн ата-энелер балдарына пайда алып келеби же зыян келтиреби деп ойлошкон. Балдарга, өз кезегинде, алардын даамы, жаркыраган таңгактары жагат.
Суусундуктар лимонад, квас, минералдык суу сыяктуу газдалган болушу мүмкүн. Сиз ширенин ар кандай түрлөрүн ичсеңиз кандай сонун. Бирок алардын курамында ашыкча шекер бар, бул тишке гана зыян келтирбестен, балдардын жана өспүрүмдөрдүн семирүүсүн шарттайт.
Курамындагы канттын жогорку деңгээли суу ткандардан суу алып, дененин суусуздануусун шарттайт. Ошентип, алар суусаганды суутпай, тескерисинче, көбөйтүшөт.
Ошондой эле, ар бир адам содага көп шекер кошулгандыгын билет, бирок анын канчасын так билишпейт. Эгер эсептесеңиз, бир банка содада кеминде сегиз кашык шекер бар экен. Бул суусундуктарда пайдалуу заттар жок. Анын ордуна, алар жөн гана бош калорияларды камсыз кылышат. Бул суусундуктарга кошулган көптөгөн маңыз жана шекерлер аларды жагымдуу жана жагымдуу кылат. Бул химиялык кошулмалар узак убакыт бою колдонулганда ашказан менен боордун бузулушуна алып келет.
Энергетикалык суусундуктардын кумарлары өсүүдө. Аларга кичинекей балдар дагы көз каранды болуп калышы мүмкүн. Чарчаганын сезген учурда, кээ бир чоңдор жана өспүрүмдөр ушул суусундуктар жөнүндө ойлонушат. Мындай суусундуктардын жаңы бренддери уламдан-улам пайда болуп турат. Алар чарчоону басат деп айтылганы менен, тескерисинче, тынчсызданууну пайда кылышат. Чындыгында, эч кандай химиялык кошулмалар активдүүлүктү көтөрбөйт же уйкуну басаңдатпайт.
Энергетикалык суусундуктар - кофеин, витаминдер, кант жана женьшень сыяктуу кээ бир чөптөрдүн аралашмасы. Энергиянын көтөрүлүшүн козгогон негизги ингредиент - кофеин. 200 мг кофеин күнүмдүк колдонуу үчүн коопсуз деп эсептелгенине карабастан, бул суусундуктар кадимки кофеинге болгон муктаждыктан ашып кетиши мүмкүн.
Белгилүү болгондой, кофеинди ашыкча колдонуу уйкусуздукка, жүрөктүн кагышынын жогорулашына алып келет. Мындан тышкары, кофеин суусузданууну пайда кылат, анткени ал ошондой эле заара чыгаруучу таасир берет. Газдалган суусундуктарды ашыкча колдонуу ден-соолукка, анын ичинде уйку безине жана мээге чоң зыян келтирерин унутпаш керек.
